Antidepresan ilaç yoksunluğu: Böyle bir şey var mı?
Antidepresan ilaç almaktan vazgeçerseniz, antidepresan ilaç yoksunluğu yaşayabilir misiniz?
Yaşadığınız geri çekilme belirtileri uyuşturucu bağımlılığı gibi bir bağımlılığın olduğu anlamına mı geliyor?
Antidepresan ilaçlar dışında psikiyatride ve genel tıpta kullanılan ve bağımlılık yapmayan ilaçların önemli bir kısmında kesilme belirtileri gözlenebilir. Örneğin; bipolar bozuklukta kullanılan lityum, psikotik rahatsızlıklarda kullanılan nöroleptikler, dopaminerjik ilaçlar, kortikosteroidler, beta blokerler, diüretikler, nitratlar, sempatomimetik ilaçlar gibi.
Antidepresan ilaçlar depresyon tedavisi dışında anksiyete bozuklukları, obsesif kompulsif bozukluk, yeme bozuklukları, dürtü denetim bozuklukları gibi ruhsal bozuklukların tedavisinde kullanılabilir. Bu nedenle oldukça geniş bir kullanım alanı vardır.
Antidepresan ilaçlarınızı aniden keserseniz, özellikle altı haftadan uzun bir süredir aldığınız bir ilaç kullanıyor iseniz, antidepresan ilaç yoksunluğu diye adlandırdığımız belirtilerle karşılaşabilirsiniz.
Yoksunluğunun belirtileri bazen antidepresan kesilme sendromu olarak da adlandırılır ve genellikle birkaç hafta kadar sürebilir. Bazı antidepresan ilaçların, diğerlerine göre yoksunluk belirtilerine neden olma olasılığı daha yüksek olabilir.
Antidepresan bir ilacı aniden bıraktığınızda aşağıdaki belirtiler bir iki gün içinde ortaya çıkabilir:
Antidepresan yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması, bir antidepresana bağımlı olduğunuz anlamına gelmez. Bağımlılık beyindeki zararlı, uzun vadeli kimyasal değişiklikleri temsil eder. Bağımlılıkta kullanılan maddeyi almak için yoğun bir istek, bu maddeyi kullanımınızı kontrol edememe ve bu madde kullanımından kaynaklanan olumsuz sonuçlarla karakterizedir. Antidepresan ilaçlar bu gibi sorunlara neden olmaz, bağımlılık yapmaz. Ayrıca madde bağımlılığı tanı ölçütlerinden biri olan geri çekilme belirtileri tek başına bağımlılık tanısı koymaya yeterli değildir.
Her antidepresan kullanan kişi ilacını bırakırken bu tür belirtiler göstermeyebilir. Bu durum kişiden kişiye, kullanılan ilacın türüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Günümüzde en çok kullanılan antidepresan ilaçlar SSRI grubu dediğimiz seratonin geri alım inhibitörleridir. Bu grup ilaçlar içinde antidepresan kesilme belirtisi riski en yüksek olan ilaç paroksetindir.
Sonuç olarak herhangi bir ruhsal rahatsızlıkta antidepresan ilaç başlanması kararı da antidepresan ilacın bırakılması kararı da düzenli bir takip sonrasında psikiyatri hekimiyle birlikte verilebilecek bir karardır.