İzmir sağlık alanında Türkiye’nin önemli merkezlerinden biridir. İzmir psikiyatri ve psikoterapi merkezleri özel sağlık kuruluşları açısından İzmir in sosyal-kültürel durumu nedir? Nüfus özellikleri ve değişimleri bu mesleği yapan bizler için ne anlam ifade ediyor? İzmir psikiyatrist ve psikoterapist açısından ne gibi konularda farklı ve önemli? Psikiyatrist ve psikoterapistler İzmir de nelerin farklı olduğunu bilmeli? Bu konularla ilgili birkaç yazı yazmak istiyorum.
İzmir Nüfus
İzmir valiliğinin yayınladığı verilere göre 2018 itibari ile İzmir’in nüfusu göre 4 milyon 320 bin 519 ve Türkiye nüfusu ise 82 milyon 3bin 882. Buna göre İzmir Türkiye nüfusunun %5,2’nin ikamet ettiği önemli bir şehrimizdir. Aynı veri setine göre nüfus yoğunluğu Türkiye genelinde km2 başına 107 iken bu oran İzmir’de 360 kişidir. Nüfus yoğunluğu Türkiye ortalamasının tam 3 katından fazladır. Buradan da kolayca anlaşılacağı gibi çok yoğun yerleşimi olan bu şehir artık bir metropol olmuştur. Şehir yaşantısı ve onun beraberinde getirdiği birçok farklılık ve zorluk söz konusudur. Ruh sağlığı uzmanları bu konulara önem vermektedirler.
Enteresan bir veri ise nüfus artış oranıdır. Türkiye genelinde 2018 verilerine göre nüfus artış hızı binde 14.7 iken bu oran İzmir de binde 9.5 dur. Aynı veriyi destekleyen doğum hızı istatistiğini vermek istersek Türkiye’de bir yıl içinde yaşanan doğum hızı 2017 için binde 16.1 iken bu rakam İzmir için binde 12.6 dır. Bu oranlar İzmir in farklı bir yapısının olduğunu anlatmakta ve İzmir’in bütün hızına rağmen çok büyük oranda bir emekli kenti olma yolunda ilerlediğini düşündürmektedir. Ortalama hane halkı verisi de bize farklı bir alanda ışık tutabilir. Türkiye genelinde ortalama hane halkı büyüklüğü 3.41 kişi iken bu sayı İzmir2de 2.98 dir. İzmir bir metropol olarak çekirdek aile yaşantısına yönelen bir yapıya sahiptir.
Demografi
İzmir de psikiyatri ve psikoterapi sağlık hizmetleriyle ilgili şu demografik veriler bize ilginç sonuçlar verebilir. Bir yıl içinde bir coğrafi bölgede her 1000 kişilik nüfusa karşılık gelen evlenme sayısına “kaba evlenme hızı” boşanma sayısına “kaba boşanma hızı” denilmektedir. Yine 2017 verilerine göre İzmir de kaba evlenme hızı 7.23 dur ve bu rakam Türkiye ortalamasına 7.09 yakın sayılır. Ancak kaba boşanma hızında İzmir 2.57 ile Türkiye ortalaması olan 1.60’ın çok üzerindedir. Boşanma ve sonrası yaşanan birçok sorun psikiyatristler için uğraşılması gereken önemli bir alandır. Çekirdek ailenin veya yalnız yaşayan insanların arttığı fazla olduğu bir şehirden bahsederken beraberinde gelen zorlukları psikiyatri uzmanları ve klinik psikologlar çözmek için uğraşmaktadırlar.
Göç
Son yıllarda Türkiye’nin birçok bölgesinden çeşitli sebeplerle batı illerine ve özellikle İzmir’e yoğun bir göç yaşandığı doğrudur. Şehrin demografik ve kültürel yapısı çeşitlenmekte ve şehir özellikleri değişmektedir. İzmir 2017 verilerine göre binde 5,8 oranında göç almaktadır. 2017 rakamlarına göre İzmir 127 bin kişi bu önemli bir rakamdır. Aynı zamanda da büyük oranlarda göç vermektedir. Şehrin demografik ve kültürel yapısı çeşitlenmekte ve şehir özellikleri değişmektedir. Göç sağlık alanında birçok zorluğu beraberinde getirmektedir. Göç olgusu bireylerde çeşitli zorluklar ve ruh sağlığında sıkıntılar yaratmaktadır. Psikiyatrist ve psikoterapistler yeni bir şehirde adapte olma sorunları yaşayan kişilere birçok alanda yardımcı olmaktadır.
Eğitim Durumu
Bilindiği üzere okuma yazma oranları geçen on yıllara göre Türkiye de çok artmıştır. Türkiye genelinde okuma yazma oranını 2017 için %96,7 olarak hesaplanmıştır. Aynı oran İzmir şehri için %98,7dir. Asıl farklılık yüksek öğrenim rakamlarındadır. 2017 verilerine göre İzmir Türkiye’nin üzerinde bir yüksekokul ve fakülte mezunu oranına sahiptir. İzmir için bu veri ,4 iken Türkiye ortalaması ,3. Bu çok ciddi fark İzmir’in eğitim imkanlarından faydalanan bir olduğunu gösteriyor. Nüfusunun neredeyse 1/5 inin üniversite mezunu olan eğitim seviyesi yüksek bir şehirdir İzmir. İzmir’de bulunan birçok üniversite eğitim alan genç bir nüfusun varlığına yol açmaktadır.
İzmir Sağlık
Bütün bu farklılıklarını saydığımız İzmir sağlık alanında Türkiye’nin neresindedir. Bir de ona bakmak gerekir. İzmir’de 2016 verilerine göre toplam 9813 hekim vardır. Türkiye genelinde ise bu rakam 144 827dir. Aynı veriye göre uzman hekim sayısı İzmir’de 5759 iken bu rakam Türkiye için 78620 dir. Hekim sayısının Türkiye hekim sayısına oranı %6,7 iken uzman hekim oranı 7.3 % dir. Bu oranlar Türkiye nüfusuna oranı olan 5.2 % bir şehir için çok daha iyi bir rakamlardır. Hekim ve Uzman hekim çokluğu açısından İzmir şanslı bir ilimizdir diyebiliriz.
Sonuç
Bütün bu verilerin ışığında İzmir de sosyal kültürel ve demografik yapı Türkiye genelinden farklıdır. Göç olgusu gibi çok ciddi sorunlar, çekirdek aile, aile içi ilişki sorunları, boşanma, ayrı ebeveyn olma gibi önemli olgular psikiyatristlerin işlerini farklılaştırmakta onlara yeni bir çerçeve çizmesine sebep olmaktadır. Ruh sağlığı ile uğraşanlar sağlık planlaması yapan kamu bu gibi konuları göz önünde bulundurarak gelecek planlaması yapmaları gerekmektedir.
